Truncare sas cadenas

MA LA LINGUA SARDA E' "GREZZA"?

MA SA LIMBA SARDA EST “GREZZA”?

Bi su nt galu medas isantalaos – no isco si prus tontos o maccos  –  chi galu pessant e narant chi sa limba sarda est “grezza”.

No ischint su chi narant. A s’imbesse: sa limba sarda est galantzina meda. Ca est mescamente limba de sentidu, de sonos, de musica. Limba de vocales. Duncas corporale e fisica e in su matessi tempus, aerea e  lebia, fini e impalpabili. E sas vocales sunt pro su poete s’anima de sa limba, sunt s’acapiu, su ligongiu intre sa limba e su cantu; intre sa poesia, sa musica, su ritmu e su ballu.

E difatis in s’istoria sas lacanas intre sa poesia e sa musica e su ballu, sunt istadas semper debilis e isfumadas a tale puntu chi sos poetes antigos – sos aedos grecos pro assempru – no iscriiant poesias  ma las cantaiant acumpagnendesi cun sa lira: no a casu naschit sa paraula “lirica” e aoidòs  in grecu cheret narrere “cantore”.

Ma cantant peri Dante e Petrarca, Ariosto, Tasso e Leopardi. E sos cantadores sardos, mescamente sos improvisadores.

Cun cussa limba, su Sardu, chi in manera cuada e subliminale tenet in suta sentimentu e sensu, musica, ritmu e ballu. Mesche su ballu tundu: mamentu fadadu cando sa comunidade intrea, tot’umpare si pesat a ballare moendesi in circulu. E cun custu movimentu esprimit unu muntone de sinnos e de significados, simbulos e ritos: s’armonia de s’Universu, su movimentu de s’abba, su Nuraghe. E cun issu totu sa tzivilidade nuragica cun sa democratzia federalista e comunitaria, su refudu de su capu, de su gerarca, de su soberanu: ca sa Sardigna est istada semper atzefala amparende semper sa difesa  de s’Autonomia e s’Indipendentzia de cada bidda.

Ma leghide custa poesia de Montanaru e a pustis m’azis a narrere si sa limba sarda est “grezza”.

It’est sa poesia?… Est sa lontana

bell’immagine bida e non toccada,

unu vanu disizu, una mirada,

unu ragiu ’e sole a sa fentana,

………………………………….

Unu sonu improvisu de campana,

sas armonias d’una serenada

o sa oghe penosa e disperada

de su entu tirende a tramuntana.

……………………………….

It’est sa poesia?… Su dolore,

sa gioia, su tribagliu, s’isperu,

sa oghe de su entu e de su mare.

………………………………..

Sa poesia est tottu, si s’amore

nos animat cudd’impetu sinceru,

e nos faghet cun s’anima cantare.

(Montanaru)